Nhìn vào hình ảnh phong độ, gọn gàng hiện tại, ít ai có thể tưởng tượng rằng Chuck, 41 tuổi, từng chật vật với cân nặng quá cỡ. Từ nhỏ, anh ăn bất cứ thứ gì mình muốn, bất cứ khi nào, dần trở nên nghiện đồ ăn nhanh. Lúc 8 tuổi, anh đã nặng 45 kg, nhiều hơn hẳn các bạn cùng lớp.
“Bữa ăn của tôi luôn ngập tràn hamburger, khoai tây chiên, hot dog, mì phô mai, bánh quy, pizza và sandwich thịt bologna – một thực đơn gia đình tôi mặc nhiên chấp nhận”, Chuck nói. Mẹ anh đã không ngừng nỗ lực đưa vào thực đơn những món ăn bổ dưỡng, thậm chí là hạt kê – thứ trông không khác gì thức ăn cho chim, nhưng anh từ chối chúng.
Trong những năm thiếu niên, dù đã được điều trị bằng thuốc, Chuck Carroll vẫn không thể từ bỏ thói quen ăn uống thiếu lành mạnh, dẫn đến tình trạng tăng huyết áp ngày càng trầm trọng. Bước qua trung học với tấm bằng tốt nghiệp, Carroll đã mang trên mình cân nặng 136 kg – một con số đáng báo động với chiều cao khiêm tốn 1,67 m.
Tuổi đôi mươi của anh là chuỗi ngày bữa trưa chỉ toàn nửa con gà quay cùng đĩa rau chân vịt kem, mì phô mai và khoai tây nghiền nước sốt béo ngậy. Đến bữa tối, anh thường “chiến đấu” với 1-2 chiếc pizza cỡ đại, rồi burritos, quesadillas, nachos (những một món ăn trong ẩm thực Mexico) và cả một loạt món tráng miệng từ nhà hàng đồ ăn nhanh Mexico mà anh mê mẩn.
“Nhân viên quán ăn đã quá quen thuộc đến nỗi tôi chẳng cần phải gọi món nữa, họ biết chính xác tôi muốn gì”, Chuck kể.
Giai đoạn cao điểm của cơn nghiện, người đàn ông tiêu thụ khoảng 10.000 calo mỗi ngày. Nếu thiếu vắng đồ ăn nhanh, anh trở nên cáu kỉnh. Anh ăn lén một mình, ngập trong xấu hổ và rồi là nỗi ân hận. Anh luôn giấu kín không cho ai biết mức độ ăn uống của mình. Thậm chí, tại nơi làm việc, Chuck khóa mình sau cánh cửa để ăn một mình. Khi đi ăn cùng bạn bè, anh chỉ dám gọi salad vì quá ngại ngùng để thể hiện bản thân.
Không chỉ cao huyết áp, Chuck còn phải chịu đựng cơn đau lưng dữ dội và chứng ngưng thở khi ngủ. Chỉ cần đi vài bước, mồ hôi túa ra và anh có cảm giác tức ngực. Bác sĩ cảnh báo nếu không quyết liệt giảm cân, Chuck sẽ có thể mắc bệnh tim và qua đời sớm.
“Dù đang chìm trong trầm cảm, tôi không hề biết rằng chính những bữa ăn là nguyên nhân của tất cả”, anh chia sẻ. Ở tuổi 27, khi làm MC cho một chương trình radio thể thao, anh nặng tới 190,5 kg, mặc vừa áo cỡ 6XL và vòng eo 168 cm. Chứng kiến sự thay đổi ngoạn mục của những người khác sau phẫu thuật giảm béo, anh quyết định đặt niềm tin vào con đường đó.
Ca mổ năm 2009 mở ra một chương mới cho Chuck. Dạ dày anh thu nhỏ đáng kể, cân nặng giảm sút, từ 190,5 kg xuống còn 70 kg. Đồng thời, anh quyết tâm cắt bỏ hoàn toàn đồ ăn nhanh khỏi cuộc sống. Bác sĩ khuyến cáo không nên tiếp xúc với đồ ăn nhanh ít nhất 3-6 tháng sau phẫu thuật để tránh nguy cơ ốm nặng.
Trên thực tế, anh có thể tiếp tục ăn những thứ yêu thích sau một thời gian, với một lượng nhỏ. Tuy nhiên, với tư cách một tín đồ của đồ ăn nhanh, anh biết rằng bản thân không thể chỉ ăn một chút, nên phải quyết tâm cắt bỏ chúng hoàn toàn ra khỏi cuộc sống. Dù vậy, việc từ bỏ đồ ăn nhanh không đồng nghĩa với ăn uống lành mạnh. Anh vẫn tiếp tục với thực phẩm chế biến sẵn như cuộn phô mai và dăm bông, thanh protein. Và không ngạc nhiên, trong vài năm sau, cân nặng của anh lại bắt đầu tăng lên, đạt mức 81 kg.
Trong giai đoạn này, Carroll nhận lời mời từ Ủy ban trách nhiệm y khoa Mỹ tại Washington tham gia chiến dịch “Teaming Up for Health”, nhằm thúc đẩy lối sống ăn uống lành mạnh. Đó là bước ngoặt khi anh khám phá ra chế độ ăn toàn thực phẩm, dựa trên thực vật – một sự kết hợp đầy màu sắc của ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ, đậu và hạt. Đến tuổi 34, Carroll quyết định từ bỏ hoàn toàn sản phẩm từ động vật. Quyết định được củng cố sau cuộc phỏng vấn với một cựu đô vật WWE – người đã chia sẻ với anh về lợi ích của việc theo đuổi chế độ ăn chay trường.
“Chế độ ăn này giúp tôi không còn lo lắng về bữa ăn hay sợ hãi bệnh tim và các vấn đề sức khỏe khác – quả là một chiến thắng đích thực”, anh nói. Sau khi kết hôn với Julie Wright, phát thanh viên tin tức giao thông vào năm 2015, Carroll đã thuyết phục vợ cùng chuyển sang chế độ ăn chay trường. Chỉ sau một thời gian ngắn, anh đã giảm bớt được phần cân nặng mà anh tích lũy sau phẫu thuật.
Ngày nay, anh bắt đầu buổi sáng với yến mạch chuẩn bị trước qua đêm và bánh mì nướng phết bơ hạt. Bữa trưa và bữa tối của anh là “lễ hội” của rau nướng, hummus, kimchi, salad rực rỡ và bát ngũ cốc. Anh không còn cảm thấy xấu hổ khi ăn nhiều. Thay vào đó, anh tự hào thưởng thức những đĩa thực phẩm lớn từ rau củ, đậu và ngũ cốc trước mặt mọi người.
Sau 7 năm gắn bó với chế độ ăn toàn thực phẩm, dựa trên thực vật, Carroll giờ đây chỉ còn 63 kg, hình thể thon gọn. Huyết áp của anh ổn định. Anh tràn đầy năng lượng, không còn đau lưng và trầm cảm.
“Mỗi sáng thức dậy, tôi đều cảm thấy tự do, không còn lo lắng về trọng lượng. Chế độ ăn này đã làm thay đổi cuộc đời tôi”, anh mỉm cười nói. Dù đôi khi vẫn khao khát những món ăn không lành mạnh, Chuck đã học được cách kiểm soát chúng. Những miếng dứa hay cà rốt bé nhúng sốt hummus (loại sốt đặc trưng ở các nước Trung Đông) là cứu cánh, nhưng khi cơn thèm ăn trỗi dậy mạnh mẽ, anh không cố gắng chống cự. Anh chấp nhận nó, biết rằng chỉ sau 15 phút, mọi thứ sẽ qua đi.
Kết hợp niềm đam mê với sức khỏe và dinh dưỡng vào sự nghiệp truyền thông, anh đang dẫn dắt podcast về ăn chay trường tên “The Exam Room” do Ủy ban Y tế phát hành. Chuck tìm thấy niềm vui trong việc lan tỏa kiến thức ăn uống dựa trên thực vật, với hy vọng mang lại những thay đổi tích cực cho cuộc sống của mọi người.
Một trong số những vị khách mới nhất chương trình podcast của anh là Tanya O’Callaghan, nghệ sĩ bass người Ireland, thành viên của ban nhạc rock nổi tiếng Whitesnake. Họ đã cùng nhau chia sẻ một chiếc quần jeans cũ của Carroll, minh chứng cho hành trình giảm cân của anh. Bên cạnh đó, Chuck cũng trở nên năng động hơn trong các hoạt động thể chất.
Giờ đây, anh chăm chỉ thực hiện những việc nhỏ nhặt mà trước kia đã lơ là như chọn đi cầu thang bộ thay vì thang máy, đi vệ sinh ở tầng khác để có cơ hội di chuyển nhiều hơn, đỗ xe ở nơi xa xôi nhất trong bãi đậu. Anh nhận ra rằng, chỉ bằng việc đỗ xe ở vị trí cuối cùng tại công ty, mỗi tuần anh đã đi bộ thêm một dặm mà không hề cảm thấy mệt mỏi. Tích lũy trong một năm, anh đi bộ được gần 50 dặm (khoảng 80 km). Những bước chân nhỏ không ngờ lại mang lại sự thay đổi lớn lao cho cả cuộc đời anh.
Sau khi giảm cân và lấy lại quyền kiểm soát sức khỏe, Chuck nhìn thấy một tương lai rực rỡ phía trước. Anh tràn đầy lạc quan và không thể đợi được để khám phá những điều tuyệt vời sắp đến.
“Trước kia, tôi không thể hình dung ra tương lai của mình, nhưng giờ đây tôi có thể dễ dàng mơ về những ngày tháng yên bình ở tuổi 80, 90, thảnh thơi trên hiên nhà bên người bạn đời”, anh mô tả, thêm rằng giấc mơ về một cuộc sống lâu dài không còn xa vời mà nằm ngay trong tầm tay mình.
Thanh Thúy (Theo The Beat, Modern Health Nerd, SCMP)